Mae angen cyswllt ystyrlon â phobl eraill ar bob un ohonom er mwyn teimlo’n ddiogel, ein bod yn cael ein caru a’n gofalu amdano. Pan nad oes gennym hyn, mae’n arferol teimlo’n unig.

Weithiau disgrifir unigrwydd fel bod ar eich pen eich hun pan nad ydych am fod neu’n teimlo ar eich pen eich hun hyd yn oed pan fyddwch yng nghwmni pobl eraill. Bydd pawb wedi profi hyn yn wahanol.

Weithiau rydyn ni’n hoffi bod ar ein pen ein hunain – mae hyn yn wahanol i unigrwydd gan ein bod yn dewis treulio amser ar ein pen ein hunain.

Beth sy’n achosi unigrwydd?

Mae llawer o wahanol bethau’n achosi unigrwydd – bydd yn amrywio i bawb.

Weithiau, efallai na fyddwn yn deall pam rydyn ni’n teimlo’n unig.

Efallai y byddwch yn fwy tebygol o deimlo’n unig os ydych:

  • heb ffrindiau na theulu
  • yn gofalu am rywun arall
  • yn byw mewn ardal heb bobl eraill o gefndir tebyg i chi
  • yn methu cymryd rhan mewn gweithgareddau cymdeithasol oherwydd prinder arian
  • yn profi gwahaniaethu oherwydd pethau fel eich rhyw, hil neu gyfeiriadedd rhywiol
  • wedi profi cam-drin corfforol, meddyliol neu rywiol – efallai y byddwch yn ei chael hi’n anoddach ffurfio perthynas agos â phobl eraill

Gall rhai digwyddiadau bywyd wneud i rywun deimlo’n unig:

  • Symud i le newydd heb deulu na ffrindiau
  • Dechrau ysgol newydd neu fynd i’r brifysgol
  • Os bydd rhywun sy’n agos atoch yn marw
  • Perthynas yn chwalu
  • Cwympo allan gyda ffrindiau, neu’n ymbellhau
  • yn gofalu ar gyfer aelod o’r teulu
  • Mae pobl eraill yn teimlo’n unig ar adegau penodol o’r flwyddyn.

Cyfryngau cymdeithasol ac unigrwydd

Gall y cyfryngau cymdeithasol a thechnoleg hefyd achosi unigrwydd.

Er y gall cyfryngau cymdeithasol ein helpu i wneud ffrindiau newydd a chwrdd â phobl sy’n rhannu ein diddordebau, ni allant ddisodli cyswllt wyneb yn wyneb go iawn a rhyngweithio.

Os yw’n gwneud hynny, gall achosi ynysu a gwneud i ni deimlo’n fwy unig.

Beth alla i ei wneud?

Mae’n gwbl normal teimlo’n unig – rydyn ni i gyd yn teimlo fel hyn ar ryw adeg yn ein bywyd.

Nid yw teimlo’n unig yn broblem iechyd meddwl, ond mae cysylltiad:

  • Gall teimlo’n unig effeithio ar eich iechyd meddwl
  • Gall wynebu heriau gyda’ch iechyd meddwl wneud i chi deimlo’n unig

Mae gan Gymdeithas y Plant restr o awgrymiadau ar sut i ymdopi ag unigrwydd a’i oresgyn: