Ein Hamseroedd Aros Presennol am Apwyntiadau
Beth allwch chi ei ddisgwyl
Gwneud Atgyfeiriad
Os ydych wedi nodi bod plentyn neu berson ifanc rydych chi’n ei helpu yn profi rhai heriau gyda’u datblygiad, gallwch atgyfeirio at y gwasanaeth Un Pwynt Mynediad Niwroddatblygiadol.
Gellir atgyfeirio at y pwynt mynediad sengl niwroddatblygiadol, lle rydym yn derbyn atgyfeiriadau gan ysgolion, meithrinfeydd, gweithwyr proffesiynol clinigol o’r BIP a meddygon teulu. Mae rhieni plant a phobl ifanc sy’n cael eu haddysgu gartref yn ddewisol hefyd yn gallu gwneud atgyfeiriadau i’r gwasanaeth.
Mae’r gwasanaeth yn cwmpasu pob ardal yng Nghaerdydd a Bro Morgannwg ac mae wedi’i leoli yn y Ganolfan Blant, Ysbyty Dewi Sant a Chanolfan Blant Llandochau yn Ysbyty Llandochau.
Beth sydd ei angen i wneud atgyfeiriad?
Dylai plant a phobl ifanc gael mynediad at gymorth cyn gwneud atgyfeiriad. Mae cymorth yn bwysig er mwyn sicrhau bod anghenion unigol y plentyn/ person ifanc yn cael eu diwallu. Mae darparu cymorth hefyd yn gwerthuso a yw ymyriadau wedi helpu’r plentyn ac yn penderfynu pa gymorth pellach sydd ei angen.
RHAID bod y plentyn/ person ifanc yn profi anawsterau cyfathrebu cymdeithasol ac anawsterau rhyngweithio AC yn dangos patrymau ailadroddus cyfyngedig o ran ymddygiad, diddordebau neu weithgareddau i alluogi diagnosis. Mae’r person ifanc yn cael trafferth gyda gweithredu bob dydd. Nid yw anawsterau dysgu yn cael eu hesbonio’n well gan anawsterau dysgu nac unrhyw drawma sylweddol y gallai’r plentyn fod wedi’i brofi. Cymhlethdod a pharhad unrhyw anawsterau a welwyd dros gyfnod o chwe mis neu ddau dymor ysgol.
Dylid pwysleisio yn yr atgyfeiriad sut yr effeithiwyd ar y modd y mae’r plentyn/ person ifanc yn gweithredu o ddydd i ddydd ym mhob amgylchedd. Rhaid cynnwys enghreifftiau o ymddygiadau a welwyd sy’n achosi pryder.
Ffurflen Atgyfeirio
Gwneir atgyfeiriadau i’r Gwasanaeth Niwroddatblygiadol gan ddefnyddio ein ffurflen atgyfeirio
Rhaid i’r arwyddion fod yn gyson ar draws sawl lleoliad
Byrbwylltra
- Yn ei chael hi’n anodd cymryd tro a chiwio
- Gweithredoedd cynhyrfus a sydyn fel mentro i mewn i’r ffordd heb feddwl am ddiogelwch
- Ymddangos yn ddi-hid i eraill
- Yn ei chael hi’n anodd eistedd yn llonydd ac yn aflonydd wrth eistedd
Effeithio ar weithredu
- Yn ei chael hi’n anodd cadw ffrindiau gan ei fod yn gwylltio’n hawdd
- Effeithiau ar ddysgu
- Yn aml yn dadlau gydag oedolion, sy’n effeithio ar berthnasoedd
- Perygl o anaf
- Yn aml yn ddig
- Risg o ymddygiad gwrthgymdeithasol
Gorfywiogrwydd
- Siarad gormodol
- Yn ei chael hi’n anodd aros ar ei eistedd pan disgwylir hynny fel amser bwyd, yn yr ystafell ddosbarth ac amser carped
- Swnllyd gyda thôn llais uchel
- Angen ymarfer corff gormodol
Dyfeisgar
- Yn ei chael hi’n anodd talu sylw a chwblhau tasgau
- Rhychwant sylw byr o’i gymharu ag eraill o’r un oed datblygiadol
- Yn ei chael hi’n anodd trefnu a chynllunio tasgau
- Anghofus
- Yn ei chael hi’n anodd cwblhau tasgau y mae angen sylw parhaus arnynt
- Ei chael hi’n anodd canolbwyntio
Ymddygiad sy’n ceisio synhwyro
- Ymddygiadau sy’n ceisio synhwyro fel gwynto neu lyfu gwrthrychau ac yn casáu synau a gweadau penodol
- Gallai rhiant godi pryderon ynghylch oedi datblygiadol
- Mae merched yn tueddu i guddio’r arwyddion. Dylid edrych yn fwy manwl ar eu perthnasoedd cymdeithasol
Ymddygiad ailadroddus a chyfyngol
- Diddordebau ac obsesiynau anarferol
- Anhyblygedd ac mae’n well ganddynt ddilyn trefn sefydledig
- Gall sefyllfaoedd anstrwythuredig fod yn heriol
- Mae’n well ganddynt yr un gweithgareddau
- Mae’n well ganddynt fwydydd tebyg bob pryd bwyd
Cyfathrebu cymdeithasol
- Anhawster cyfathrebu ag eraill, sgwrs ac atebion cyfyngedig
- Tôn llais yn ymddangos yn fflat neu’n undonog
- Yn dod drosodd yn ddi-flewyn-ar-dafod gyda chyfathrebu amhriodol neu ansensitif
- Ystumiau wyneb cyfyngedig, cyswllt llygad gwael a llai o ystumiau fel pwyntio
- Dealltwriaeth lythrennol o jôcs neu sarcasm
- Efallai y byddai’n well ganddo gwmni oedolion
- Heriau wrth gymryd rhan mewn gweithgareddau grŵp
- Yn ei chael hi’n anodd gwneud ffrindiau
- Siarad yn fanwl am eu hoff ddiddordeb
- Yn ei chael hi’n anodd deall cysyniad sgwrs ddwyffordd
Beth sy’n digwydd ar ôl atgyfeirio?
Mae’r ffurflen atgyfeirio ar-lein yn cael ei chwblhau gan weithiwr proffesiynol ac mae’n cynnwys amrywiaeth o feysydd gorfodol sy’n canolbwyntio ar gryfderau ac anghenion y plentyn/ person ifanc. Ni ellir cyflwyno atgyfeiriadau heb gwblhau’r meysydd gorfodol.
Ar ôl derbyn y ffurflen atgyfeirio wedi’i chwblhau’n llawn, byddwch yn derbyn cydnabyddiaeth drwy e-bost. Bydd y gwasanaeth un pwynt mynediad niwroddatblygiadol yn eu sgrinio i benderfynu a yw asesiad niwroddatblygiadol yn briodol.
Nid yw gwneud atgyfeiriad yn golygu bod y plentyn/ person ifanc wedi’i dderbyn. Bydd y tîm niwroddatblygiadol yn brysbennu gwybodaeth y sawl a gyflwynodd yr atgyfeiriad i ystyried a ddylid dilyn y llwybr asesu. Caiff pob cais ei ystyried yn unigol ochr yn ochr â’r meini prawf cynhwysiant.
Pa benderfyniadau sy’n bosibl ar y cam brysbennu
Mae’r cais yn cael ei dderbyn i’r llwybr niwroddatblygiadol, yna bydd y plentyn/ person ifanc yn cael ei roi ar y rhestr aros am apwyntiad.
Caiff y cais ei dderbyn er y gallai fod angen rhagor o wybodaeth ar gyfer arsylwadau pellach neu er mwyn casglu gwybodaeth i ddeall yr anawsterau. Yna bydd penderfyniad yn cael ei wneud ynghylch a oes angen asesiad.
Efallai na fydd angen asesiad ar yr adeg honno, a byddwn yn cynnig cyngor ar ba argymhellion y teimlwn sy’n addas yn yr achos hwn.
Os nad oes digon o wybodaeth, cysylltir â’r sawl a atgyfeiriodd yr unigolyn, a rhoddir gwybod iddo ba wybodaeth sydd ei hangen.